Blog van het bestuur

29 maart 2022

Welkom bij deze blog van het bestuur van PPF APG. We willen jullie graag op de hoogte houden van wat er speelt binnen het fonds. Een terugblik op de afgelopen periode en een vooruitblik op wat er komen gaat. In ieder geval maandelijks maar vaker als dat nodig is.

29 maart 2022 - Blog #13

Dit is de eerste blog in ongeveer een half jaar tijd. Er is de afgelopen tijd veel gebeurd en gedaan. Dat is natuurlijk belangrijk, maar in het licht van wat er zich momenteel afspeelt in Oekraïne is dat helaas ook maar betrekkelijk. De dagelijkse beelden en verhalen zijn schrijnend en eigenlijk ook moeilijk te bevatten. Ook binnen het fondsbestuur hebben we het hier uiteraard over, want de oorlog heeft ook gevolgen voor de beleggingen van PPF APG. Ook al zijn die gevolgen relatief klein. We hebben begin maart besloten om alle beleggingen in Rusland te verkopen zodra de gelegenheid er is. En zo raakt de oorlog ook ons werk.

Corona is nog niet weg

Tegelijkertijd hebben we nog steeds te maken met het coronavirus. Ook al is dat nu de lichtere omikronvariant. De bestuursvergaderingen zijn nog steeds digitaal, maar de eerste fysieke bijeenkomst is al gepland. Qua deelnemersbijeenkomsten houden wij het digitale er wel in. We merken dat hier bij de meeste deelnemers ook de voorkeur naar uit gaat.

Digitaal is de toekomst

En digitaal is een belangrijk thema voor het fonds. We hebben nu toegang en toestemming om deelnemers, slapers en gepensioneerden digitaal te benaderen – dus via de mail. Mocht je dit nog niet gedaan hebben of het niet zeker weten, dan toch hier even een oproep. Via Mijn PPF APG kun je inloggen met je DigiD en direct controleren of je digitale post van ons ontvangt. Direct een (nieuw) mailadres doorgeven? Dat kan ook via Mijn PPF APG. Maar niet alles gaat digitaal. Half mei houden we de jaarlijkse bijeenkomst voor gepensioneerden wél fysiek, waarbij ook het nieuwe pand van APG aan de Basisweg in Amsterdam bewonderd kan worden. Dat is het voordeel van een klein fonds: we hebben een persoonlijke band met onze deelnemers.

Inzicht door onderzoek

Een ander voordeel is dat we álle deelnemers mee kunnen nemen bij en bevragen over belangrijke onderwerpen. Eind vorig jaar hebben we bijvoorbeeld het ESG-onderzoek onder alle deelnemers, slapers en gepensioneerden gehouden. De uitkomsten van dit onderzoek zijn gedeeld op de website en in twee (digitale) deelnemersbijeenkomsten. Een ander onderzoek dat we hebben gehouden is het risicopreferentieonderzoek van begin dit jaar. Beide onderzoeken komen in de komende deelnemersbijeenkomsten aan bod.

Meld je klacht

Op moment van schrijven van dit bericht komt in mijn mailbox de dagelijkse update van PensioenPro binnen. Bovenaan staat ‘AFM: ‘Grimmig beeld’ klachtenafhandeling pensioenfondsen’. De AFM heeft onderzoek gedaan naar de klachtprocedures en afhandeling in de pensioensector. Zij constateren dat deelnemers tegen drempels aanlopen. Bijvoorbeeld over hoe een klacht ingediend kan worden, wat er mee gedaan wordt en hoe de vastlegging ervan plaatsvindt.

Wij vinden dat iedereen die iets met PPF APG te maken heeft geen enkele drempel mag ervaren om zijn of haar klacht kenbaar te maken. Klachten kunnen via de website of middels een brief gemeld worden. Het fonds heeft een klachtencommissie en een klachtenprocedure. Heb je een klacht? Laat het dan alsjeblieft weten!

En zo is de zomervakantie al bijna weer voorbij. Hopelijk heeft iedereen een goede tijd gehad, thuis of ergens anders! We werken nog steeds voor het grootste gedeelte digitaal. Maar dat digitale werken heeft ook zo zijn pluspunten; In de bestuursvergadering van 19 augustus werd ingelogd vanuit Zweden, Portugal, Zeeland, kantoor en vanuit huis.

De dekkingsgraad is gedurende de zomer gedaald van 113,5% naar 110,9%. De rente waarmee we de verplichtingen moeten waarderen is hier de oorzaak van. Lage(re) rente = meer geld in kas moeten hebben om de verplichtingen na te komen. De beleidsdekkingsgraad is gestegen naar 104,7%*.

Nog even over die bestuursvergadering: dit was een vergadering om bij te praten over de stand van zaken van de Wet Toekomst Pensioenen. Er is een regiegroep in het leven geroepen (bestaande uit bestuursleden, sociale partners en ondersteuning) die de komende jaren de coördinatie hiervan voor zijn rekening neemt. Periodiek praat de regiegroep het bestuur bij.

We proberen de Wet Toekomst Pensioenen te scheiden van de ‘reguliere’ vergaderingen van het fonds – zo houden we focus. Keerzijde is dat we extra bestuursvergaderingen moeten houden. Maar dat doet wel recht aan de relevantie van dit onderwerp.

Het fonds is ook bezig met het verantwoord beleggen beleid (ook wel ‘ESG’ – Environmental, Social, Governance – beleid). We gaan zeer binnenkort een vragenlijst versturen naar alle deelnemers, slapers en pensioengerechtigden. Zo kunnen jullie je mening over ESG in de beleggingssfeer geven. Deze input gebruiken wij vervolgens om het beleid verder aan te scherpen. Bij deze de oproep om de vragenlijst in te vullen! We gaan de uitkomsten terugkoppelen in een deelnemersbijeenkomst later dit jaar.

Als afsluiter: Lieke van der Horst is met positieve uitkomst door de toetsing van DNB! Het bestuur is nu weer op volle sterkte. 

*waarom stijgt de beleidsdekkingsgraad terwijl de reguliere dekkingsgraad daalt? De beleidsdekkingsgraad is de gemiddelde dekkingsgraad van de afgelopen 12 maanden. Stijgingen en dalingen in de reguliere dekkingsgraad werken dus langzamer door in de beleidsdekkingsgraad.

En dan is de dekkingsgraad opeens 112% per eind mei 2021. Een jaar geleden zaten we op een dekkingsgraad van iets onder de 90%. Een verschil van 22% in dekkingsgraad is enorm. Zo zie je maar hoe volatiel de financiële markten (inclusief de rente!) geweest zijn.

Als sinds eind april is de beleidsdekkingsgraad boven de 100%. We zijn dus ook weer gestart met het uitvoeren van waardeoverdrachten.

In Q2 is het fonds onder andere druk geweest met het opstellen van het jaarverslag. Het Verantwoordingsorgaan en de Raad van Toezicht hebben hun oordeel over het jaar 2020 geschreven en toegelicht. Voor het oordeel van het VO, de RvT en het jaarverslag van het fonds kan je hier kijken.

Het fonds is best druk met de jaarlijkse activiteiten. Maar binnen pensioenland gaat het eigenlijk maar over 1 ding: de Wet Toekomst Pensioenen. Dit houdt (terecht) de gemoederen bezig. Vanuit het bestuur zijn we de afgelopen maanden bezig geweest met de voorbereiding om echt van start te gaan.

We willen zo min mogelijk aan de bestaande governance structuur wijzigen (oftewel; we hebben 3 commissies die gemandateerd zijn om besluiten te nemen en een bestuurstafel waar de strategische zaken behandeld worden). Daarom hebben we een regiegroep in het leven geroepen bestaande uit (vertegenwoordiging van) Sociale Partners en bestuur. Daarnaast ondersteunt Patrick Nelissen ons sinds enige tijd in de rol van projectleider WTP. De regiegroep gaat over het proces: waar moet wat gedaan worden op welk moment? Stukken waar het fonds wat van moet vinden gaan via de commissies naar de bestuurstafel.

Als fonds willen we nader gaan kijken naar het beleggingsbeleid. Hier is een werkgroep voor in het leven geroepen. We willen hier actief onze (gewezen) deelnemer en pensioengerechtigden bij gaan betrekken. Binnenkort gaan jullie hier meer over horen!

Met de zomervakantie voor de deur gaan velen van ons even rust nemen en terugkijken naar een druk maar toch ook wel voldaan jaar. Alvast een fijne vakantie!

Het eerste blog van 2021 heeft iets langer dan 2 maanden op zich laten wachten. Niet door gebrek aan onderwerpen maar door gebrek aan tijd: ik genoot het grootste gedeelte van de afgelopen 2 maanden vaderschapsverlof vanuit de wet WIEG.

De trein rijdt ondertussen natuurlijk gewoon door. De eerste bestuursvergaderingen zitten er alweer op. We kijken in ieder geval terug op een positief einde van 2020 – de dekkingsgraad per 31 december was voldoende om niet te hoeven korten. De dekkingsgraad per eind februari is zelfs 106,6%. Dit komt met name door een flinke daling van de verplichtingen wat veroorzaakt wordt door een stijging van de rente. Het fonds zit nog wel onder het Vereist Eigen Vermogen (VEV), waardoor het opstellen van een herstelplan noodzakelijk is. Dat hebben we dan ook gedaan. Waardeoverdrachten liggen nog steeds stil omdat de beleidsdekkingsgraad 96,8% is (hij moet 100% zijn).

Waar 2020 primair getekend werd door het coronavirus, kan het fonds voor 2021 weer meer naar de toekomst gaan kijken. Uiteraard hebben we het dan over het nieuwe pensioenstelsel en de toekomststrategie van het fonds. Het bestuur heeft besloten om een aparte regiegroep binnen het fonds te formeren die de regie gaat voeren over al het werk met betrekking tot het nieuwe pensioenstelsel wat onze kant komt. Besluitvorming verloopt via het reguliere proces van commissies (daar hebben we er 3 van – Pensioenbeleid en Communicatie, Balansbeheer en Beleggingen en de Risico commissie). ‘Lean en mean’ met de aandacht die dit significante onderwerp verdient.

De werkdruk binnen het fonds is punt van aandacht. De reguliere agenda zit erg vol en zal de komende tijd alleen maar voller worden. Denk bijvoorbeeld aan alle stukken en acties die (gaan) lopen vanuit het nieuwe pensioencontract. Daarom kijken we kritisch naar wat er op de agenda staat – wat moet er écht op en wat kan later of op een andere manier? Ook hebben we besloten om de commissies te mandateren voor besluitvorming. Waar een commissie tot voor kort beleidsvoorbereidend was aan de bestuursvergadering gaat deze nu over tactische zaken zélf besluiten nemen. Denk hierbij aan herstelplannen die richting DNB gaan, wijzigingen in wetgeving en gesprekken over beleggingsmandaten. Op de bestuurstafel liggen dan de strategische onderwerpen, waaronder bijvoorbeeld het uitbestedingscontract.

Komend kwartaal houden we ons bezig met onder andere de wijziging van de pensioenregeling per 1 juli 2021 – de overgang naar een op risico basis gefinancierd partnerpensioen. Het pensioensysteem wordt as we speak aangepast naar de nieuwe regeling. We leggen ook de laatste hand aan het communicatieplan waarmee we de basis leggen om iedereen mee te nemen in de aanstaande wijzigingen. Hou ook de mailbox en website in de gaten voor de uitnodiging voor wederom een digitale deelnemersbijeenkomst!

Ook dit jaar zijn er weer verkiezingen voor zowel bestuur als verantwoordingsorgaan. We zijn recentelijk gestart met de voorbereidingen. Heb je zelf al eens nagedacht over een positie binnen het bestuur of VO? Meer informatie volgt in de komende weken.

2020 komt op zijn einde. Een jaar wat waarschijnlijk niet snel vergeten gaat worden. Op 29 januari werd de eerste Corona melding gemaakt in Europa (in Frankrijk om precies te zijn). Een kleine maand later wordt voor het eerst COVID-19 vastgesteld bij een patiënt in Nederland. De gebeurtenissen daarna zijn bekend.

2020 is óók het jaar van de formele Brexit, het verbod op knalvuurwerk, een historisch akkoord van een nieuw pensioenstelsel, een wereldwijd protest tegen racisme, de ingang van de donorwet, Donald Trump die de presidentsverkiezingen verliest van Joe Biden, uitstel van de olympische spelen, een ongekende groei van digitalisering (thuiswerken) en een even ongekende klap op de financiële markten gevolgd door een enorm opleving hiervan. Dit alles overschaduwd door een virus wat om zich heen grijpt, slachtoffers maakt en de samenleving ontwricht.

Deze gebeurtenissen hebben direct of indirect ook impact op het fonds. Op de manier hoe wij onze deelnemers benaderen, welke keuzes we wel of juist niet maken, hoe het bestuur, verantwoordingsorgaan en raad van toezicht (samen)werken en hoe we aankijken tegen de korte en lange termijn.

Toen we in maart van dit jaar de balans opmaakte, stonden we er slecht voor. De kans op korten lag rond de 95%, de dekkingsgraad lag onder de 90% en wereldwijd doken de financiële markten diep in het rood. Het bestuur is vaak bij elkaar gekomen (naast de reguliere agenda) om de ontwikkelingen te bespreken. We hebben al snel besloten om open en transparant te communiceren over wat er speelt en hoe het fonds daar mee omgaat. Ook over wat we wél en wat we niét weten. We gaan het gesprek aan, ook wanneer we slecht nieuws te brengen hebben.

Nu ruim 8 maanden later staat het fonds er beter voor. De dekkingsgraad is eind november 99,1%. De kans op korten is sterk verminderd. Het CAO akkoord met de daarin afgesproken, gewijzigde pensioenregeling komt de financiële toekomstbestendigheid van het fonds ten goede. Tegelijkertijd realiseren we ons dat de overgang naar een op risicobasis gefinancierd partnerpensioen bij veel mensen nog vragen oproept. Begin 2021 gaan we hier specifiek aandacht aan besteden door middel van specifieke communicatie en deelnemersbijeenkomsten.

Ondanks alle corona gerelateerde beperkingen wenst PPF APG jullie fijne dagen toe en zien we jullie graag weer in het nieuwe jaar!

Dekkingsgraad september 2020 
De dekkingsgraad van eind september 2020 is gepubliceerd. Waar we eind augustus nog op een dekkingsgraad van 98,0% zaten, is deze per eind september gedaald naar 95,7%. De beleidsdekkingsgraad is 97,6%. Waardeoverdrachten zijn dus nog steeds niet mogelijk. Het vermogen van het fonds is met 0,3% gestegen. Maar de rente waarmee we de verplichtingen doorrekenen is gedaald. Hierdoor zijn de verplichtingen met ongeveer 2,7% gestegen.

De vorige blog is van ruim een maand geleden. Er speelt veel binnen het fonds. Zo staat het vierde kwartaal altijd in het teken van de premie voor het komende jaar. Zoals we al eerder in de blogs hebben aangegeven staat de premie erg onder druk bij de huidige pensioenregeling. Door de dalende rente moet er steeds een hogere prijs per euro pensioen betaald worden. Sociale partners (werkgever en de werknemersorganisaties) buigen zich op dit moment over de inhoud van de pensioenregeling en het premieplafond van 28,0%.

Ook de kans op een korting is nog aanwezig. Bij het actualiseren van het herstelplan in het eerste kwartaal van 2021 zal duidelijk worden of er sprake zal zijn van een korting. De dekkingsgraad van 31 december 2020 is daarbij bepalend. De premiehoogte en de pensioenregeling hebben daar ook invloed op.

De kans is dus heel erg groot dat er wat gaat veranderen in 2021. De komende weken zal dit meer vorm gaan krijgen en houden we jullie hier uiteraard van op de hoogte. 

Digitale bijeenkomsten 
Op 6 november a.s. houdt het fonds een digitale bijeenkomst voor de gepensioneerden binnen het fonds. In december organiseren we een algemene bijeenkomst waar we nader ingaan op wat er precies gaat veranderen per 2021. Tijdstip en wijze van aanmelden wordt nog bekend gemaakt. We gaan er van uit dat ook deze bijeenkomst, digitaal zal zijn.

Verandering binnen het bestuur
Binnen het bestuur is er een wisseling van de wacht geweest aan de werkgeverszijde. Robert van Giersbergen is bestuurder af, maar nog verbonden aan het fonds in de functie van risicomanager. 

Tot zover! En zoals altijd: vragen over het fonds of gewoon eens praten over het fonds? Het bestuur gaat graag in gesprek! Elk bestuurslid is te bereiken via e-mail.

Dekkingsgraad juli 2020 
De dekkingsgraad van eind juli 2020 is gepubliceerd. Waar we eind juni nog op een dekkingsgraad van 94,2% zaten, is deze per eind juli gestegen naar 94,6%. De beleidsdekkingsgraad is 98%. Waardeoverdrachten zijn derhalve nog steeds niet mogelijk. 

Het vermogen van het fonds is met 1,9% gestegen. Dit komt door een stijging van zowel de zakelijke, als de vastrentende waarden. Echter, de rente waarmee wij de verplichtingen doorrekenen is wederom gedaald. Hierdoor zijn de verplichtingen met circa 1,5% gestegen. 

Kans op korten nog steeds aanwezig 
De dekkingsgraad is 0,4%-gestegen. Dat is uiteraard positief nieuws. Óf en zo ja, hoeveel er gekort moet worden is afhankelijk van de dekkingsgraad per 31-12. Het gaat op dit moment de goede kant op met de dekkingsgraad. Die lijn moet zich dan wel voortzetten de komende 4 maanden. 

Regelmatig worden leden van het bestuur bijgepraat over de ontwikkelingen in de (financiële) wereld. We willen graag enkele interessante inzichten met jullie delen over de ontwikkeling van het coronavirus, de economie en de aandelenmarkten. 

Het bestuur blijft zich periodiek op de hoogte houden van de verschillende ontwikkelingen. Hopelijk vinden jullie het leuk om hier in dit blog meer over te lezen.

In de VS gaat het hard met het aantal besmettingen. In het begin waren het met name de noordelijke staten waarna het vervolgens verder gegaan is naar de zuidelijke staten. Wel lijkt het aantal besmettingen te stabiliseren. In Europa neemt het aantal besmettingen weer licht toe. 

Ook het Centraal Planbureau neemt het risico van een tweede golf mee in de scenario’s: In de basisraming herstelt de economie voor een groot deel in 2021. In geval van een tweede golf houdt de crisis echter ook in 2021 aan. Duidelijk is dat het herstel nog erg onzeker is.

(Bron onderstaand figuur: Centraal Planbureau)

Besmettingen coronavirus  
De laatste weken wordt er steeds meer gesproken over een mogelijke ‘tweede golf’ van besmettingen van het corona virus. Onderstaande grafieken tonen (links, US) en (rechts, EU+ UK) het aantal besmettingen in de tijd. 

(Bron onderstaand figuur: CDC, ECDC)

Crisis 2008 versus huidige crisis 
Al met al is in ieder geval zichtbaar dat we een flinke klap hebben gehad op de financiële markten. In 2008 hadden we ook te maken met een crisis, hoe verhoudt deze huidige zich ten opzichte van toen?

De dip gaat dieper maar het herstel (lijkt) sneller te gaan dan in 2008-2009. Een ander bijzonder inzicht is die in de ontwikkeling van de MSCI World (een index die veel als benchmark gebruikt wordt). Onderstaand is een overzicht van Bloomberg en APG:

Wat we hier zien is dat aandelen bijna weer op het niveau zijn van vóór de crisis. Dit ondanks de grote onzekerheden rondom de Coronacrisis en het economisch herstel. Een eenduidige reden is hier niet voor te geven. De markt lijkt veel vertrouwen te hebben in het tijdig ingrijpen door de centrale banken, mocht hiertoe opnieuw aanleiding ontstaan. De lage rente en het feit dat er veel geld in omloop is, helpt in ieder geval wel.

Lage rente 
We hebben het vaak over ‘DE rente’. In feite zijn er meerdere rentes, afhankelijk van de looptijd van het contract. Er is een rente voor 1 jaar, 5 jaar, 20 jaar, etc. En het gaat dan niet over de spaarrente die je krijgt op de spaarrekening maar specifiek over de ‘swaprente’. Al die rentes samen vormen een curve. En om het geheel nog wat complexer te maken: die curve kan weer ‘ingedikt’ worden naar 1 getal; de vervangende rente. Wanneer we zeggen dat ‘de rente’ gedaald is hebben we het over onder andere dit ingedikte getal. APG heeft onderstaand inzicht gegeven in de ontwikkeling van de curve vanaf einde 2019 tot juli 2020.

 

Wat zegt dit plaatje nu? De blauwe lijn laat de curve per eind 2019 zien. Als je een rente swap aan ging met een looptijd van 10 jaar kreeg je daar circa +0,2% rendement op. Eind juli (de rode lijn) krijg je er -0,2% op. Dat zijn flinke verschuivingen. De stelregel is: des te láger de rente, des te hóger de verplichtingen. 

Het fonds profiteert uiteraard van de stijgende koersen. De rente blijft een punt van zorg. Rente dalingen werken relatief harder door in de dekkingsgraad dan stijging van bijvoorbeeld aandelen.

Bij schrijven van dit blog kwam DNB met de melding dat de beoogde aanpassing van de Ultimate Forward Rate (UFR) stapsgewijs in enkele jaren wordt doorgevoerd. Dit is positief nieuws! In een volgend blog gaan we nader in op wat deze ‘UFR’ nu precies is en hoe hij inwerkt op de rente.

Dekkingsgraad juni 2020 
De dekkingsgraad van eind juni 2020 is gepubliceerd. Waar we eind mei nog op een dekkingsgraad van 93,3% zaten, is deze per eind juni gestegen naar 94,2%. De beleidsdekkingsgraad is 98,7%. Waardeoverdrachten zijn derhalve nog steeds niet mogelijk. 

Het vermogen van het fonds is met 1,5% gestegen. Dit komt met name door de positieve ontwikkeling van aandelen. De verplichtingen van het fonds zijn echter ook gestegen, met 0,6%. Dit komt voornamelijk door de daling van de rente. 

Ook in de afgelopen maand is er weer veel gebeurd. Onderstaand enkele zaken waar we de afgelopen maand mee bezig geweest zijn. 

Deelnemersbijeenkomst 23 juni 
Op dinsdag 23 juni hielden wij de eerste digitale deelnemersbijeenkomst. Ongeveer 130 deelnemers hebben zich vooraf aangemeld via de website of het intranet van APG. Tinka den Arend, Pieter Kasse en Emile Toes vertelde over de financiële positie van het fonds, hoe PPF APG aankijkt tegen het Pensioenakkoord en gaven antwoord op vragen die voorafgaand aan de bijeenkomst gesteld waren. Wij kijken terug op een goede bijeenkomst met veel interactie tussen bestuur en deelnemers. We zijn extra dankbaar voor de waardevolle feedback die na afloop gegeven is via het evaluatieformulier. In het najaar organiseren we nog een bijeenkomst voor deelnemers en pensioengerechtigden. 

Opzet sleutelfunctiehouders 
DNB heeft geen verdere opmerkingen gegeven over de opzet van het sleutelfunctiehouderschap binnen het fonds. Sleutelfunctiehouders zijn een relatief nieuw begrip binnen het pensioenfonds. Zij komen voort vanuit IORP II (Europese wetgeving). Hier heeft het fonds veel werk aan besteed. We zijn blij dat we de volgende stap kunnen zetten. 

Crisisteam minder vaak bij elkaar 
Nu de financiële markten wat af lijken te koelen komt het crisisteam (wat geformeerd is sinds de start van de coronacrisis) minder vaak bijeen. Uiteraard blijven we nauwgezet de ontwikkelingen volgen. We worden maandelijks uitgebreid geïnformeerd over wat er precies speelt in de wereld. 

Digitale studiedag bestuur 
Op 2 juli heeft het bestuur een digitale studiedag gehouden. We hebben inzicht gekregen in elkaars drijfveren en waar onze individuele sterktes en zwaktes liggen. In de middag hebben we gesproken over de strategie van het fonds en de relatie met APG als uitvoerder. 

Engelse communicatie op de website 
Het fonds communiceert in het Nederlands met haar deelnemers. Maar we zijn ons ook bewust van het feit dat APG afdelingen heeft waar Engels de voertaal is en de werknemers geen Nederlands spreken. We hebben ook voor deze deelnemers de basis (‘Laag 1’) van onze pensioenregeling in het Engels inzichtelijk gemaakt. Laag 1 is vertaald en beschikbaar. 

Volgende blog 
In de volgende blog zullen verschillende bestuursleden ingaan op hoe zij de afgelopen maanden ervaren hebben. Voor velen is de vakantieperiode aangebroken. Ook in deze periode staan wij klaar om vragen te beantwoorden of gewoon een goed gesprek over ons fonds te hebben. De contactgegevens van de bestuursleden staan op de website.

Sinds 28 april heeft het bestuur van PPF APG een blog op de website staan. Hierin wordt periodiek gedeeld wat het bestuur bezig houdt. Maandelijks geven we hier inzicht in de dekkingsgraad, de ontwikkeling van het vermogen en de vooruitzichten. Ook delen we bijvoorbeeld onderzoeken die lopen, hoe een bestuursvergadering voorbereidt en ervaren wordt door het bestuur en geven we meer inzicht in onderwerpen zoals korten, waardeoverdracht en dekkingsgraden. 

De blog geeft het bestuur de mogelijkheid om op relevante momenten snel informatie te delen. Maar ook om meer inzicht te geven in wat er in de volle breedte speelt binnen het fonds. En hoe het bestuur de dagelijkse gang van zaken ervaart. We willen persoonlijker en relevanter communiceren. En dat begint bij transparant zijn over wat het fonds en de bestuursleden bezighoudt. 

De laatste blog is van krap een maand geleden. Er is veel gebeurd in de tussentijd. De dekkingsgraad van eind mei is gepubliceerd, waardeoverdrachten zijn ‘stil gelegd’ door een te lage beleidsdekkingsgraad, sociale partners en het kabinet hebben overeenstemming bereikt over de uitwerking van het Pensioenakkoord, we organiseren een digitale bijeenkomst en we zitten in de afrondende fase van het jaarverslag. Wil je de samenvatting van dit alles? Lees dan het puntsgewijze overzicht hier direct onder.

Puntsgewijze samenvatting 

  • De dekkingsgraad per eind mei is 93,3%. Dit is een stijging van 1,7% ten opzichte van eind april. Het vermogen is 1,1% gestegen (voornamelijk door de positieve ontwikkeling van de aandelen en de toegenomen waarde van de beleggingen in grondstoffen) en de verplichtingen zijn 0,8% gedaald. 
  • De beleidsdekkingsgraad is gedaald naar 99,6%. Hierdoor zijn waardeoverdrachten per 1 juni 2020 stilgelegd. Lopende verzoeken gaan pas verder wanneer de beleidsdekkingsgraad weer boven de 100% is. 
  • Op vrijdag 12 juni hebben sociale partners en het kabinet overeenstemming bereikt over de uitwerking van het vorig jaar gesloten Pensioenakkoord. Het bestuur zal hier nader op in gaan tijdens de digitale bijeenkomst op 23 juni a.s. 
  • Minister Koolmees heeft vanwege de zeer uitzonderlijke economische situatie aangegeven dat er niet gekort hoeft te worden wanneer de dekkingsgraad op of boven de 90% ligt per einde van het jaar. 
  • Vorige week (12 juni) heeft het bestuur de jaargesprekken met de Raad van Toezicht en Verantwoordingsorgaan gevoerd over het concept jaarverslag 2019.

De dekkingsgraad van eind april 2020 is gepubliceerd. Waar we eind maart nog op een dekkingsgraad van ongeveer 90% zaten, is deze nu per eind april gestegen naar 91,6%. Na de grote klap op de (met name) aandelenmarkten in maart zien we nu weer een voorzichtig herstel. Het vermogen is hierdoor gestegen met 5,8%. De verplichtingen zijn echter óók gestegen met 3,8%. Dit komt omdat de rente gedaald is. Per saldo een stijging van de dekkingsgraad dus. 

De cijfers voor de kans op korten of indexeren zijn ook gepubliceerd. Graag gaan we hier wat dieper op in. Deze kansen worden per kwartaal vastgesteld op de situatie die op dat moment van toepassing is. In het bericht dat we schreven staat: 

“Wij verwachten dat wij de komende jaren je pensioen moeten verlagen. De kans op een verlaging bedraagt 97%.” 

Dat getal komt best binnen. Belangrijk is om de context te weten: Dit getal komt voort vanuit de financiële positie van het fonds per eind maart 2020. Hier zit dus een flinke klap vanuit de corona crisis in. Of en hoeveel er gekort zou moeten worden is afhankelijk van de situatie per 31 december 2020. Bepalend zal zijn hoe de markten en rente zich de komende maanden gaan ontwikkelen. 

Hoe werkt dat ‘korten’ eigenlijk? 
Zoals waarschijnlijk wel bekend is moet een pensioenfonds buffers hebben om financiële klappen op te vangen. Dit uit zich in het zogenaamde Vereist Eigen Vermogen (VEV). Voor PPF APG is dit een dekkingsgraad van ongeveer 125%. PPF APG zit onder de 125%. Daarom stellen wij jaarlijks een herstelplan op waarin staat hoe wij weer binnen 10 jaar op de 125% dekkingsgraad gaan komen. Als blijkt dat wij niet binnen 10 jaar kunnen herstellen naar het vereist eigen vermogen, dan moet het fonds de aanspraken korten zodat we dit ná de korting wel kunnen. De dekkingsgraad die minimaal nodig is om binnen 10 jaar te herstellen is op dit moment 99%. Deze grens noemen we ook wel (om voor de hand liggende redenen) de ‘kritische dekkingsgraad’. De dekkingsgraad van april is 91,6%, dus we zullen dit jaar dus 7,4% aan dekkingsgraad moeten inlopen. 

We kunnen ons voorstellen dat je vragen hebt 
Daarom zullen wij op korte termijn een of meerdere momenten organiseren waar we al jullie vragen, die nu leven, beantwoorden. Nu al vragen waar je graag antwoord op wilt hebben? Neem dan contact op met een van de bestuursleden. We gaan graag het gesprek aan! Meer weten over het kortingsbeleid van het fonds? Ga dan naar deze pagina.

Afgelopen donderdag (14 mei) was de tweede bestuursvergadering van dit jaar. We geven je graag een kijkje achter de schermen. Hoe ervaart een bestuurslid de (aanloop naar de ) bestuursvergadering. Emile Toes, bestuurslid en voorzitter van de commissie Communicatie & Pensioenbeleid neemt je mee. 

Aan het eind van elk jaar wordt de bestuurskalender voor het komende jaar vastgesteld. We hebben meerdere bestuursvergaderingen, een gelijk aantal commissie vergaderingen (Communicatie & Pensioenbeleid en Balansbeheer & Beleggingen) en verschillende studiedagen. Tenminste, dat was de planning. Maar met de corona crisis zijn daar bijeenkomsten van het crisisteam, spoedvergaderingen en ad-hoc contactmomenten bij gekomen. Belangrijke contactmomenten, die nodig zijn. Als bestuur zijn we een team en hechten we waarde aan elkaar opzoeken en vaak spreken. In deze tijd van lock-down meer dan ooit! 

Voor elke bestuursvergadering komen de voorzitters van het bestuur, accountmanagement van APG en de voorzitters van de commissies bij elkaar om de agenda door te spreken. Wat staat er op? Hoeveel tijd nemen we voor elk punt? Moet dit er écht wel op of kan het ook via e-mail worden afgestemd? Is de agenda volledig? Insteek is om alle besluiten als eerste te behandelen. Een bestuursvergadering duurt ongeveer 3 uur en we willen niet op het eind nog besluiten moeten nemen onder druk van de klok. Na de besluiten volgen de bespreekpunten, de informatieve stukken voor PPF APG, de correspondentie, rapportages en tot slot de algemene informatieve stukken. 

Een week voorafgaande de bestuursvergadering worden alle stukken klaargezet. Zodra ik hier het bericht van krijg, open ik altijd gelijk de stukken. Niet om gelijk aan het lezen te slaan maar om te zien hoeveel tijd ik moet inplannen om alles voor te bereiden. Voor deze vergadering zijn er ruim 70 stukken met totaal ongeveer 1000 pagina’s. Dat betekent dus veel tijd maken de komende 7 dagen, want ik wil alles gelezen hebben. 

Maar lezen alleen is niet voldoende. Oordeelsvorming is even belangrijk. Omvangrijke stukken over vermogensbeheer kan ik prima lezen. Het is echter niet mijn aandachtsgebied en vind ik het vaak nog lastig om een goed beargumenteerd oordeel te vormen. Ik schrijf dus vaak vragen op ter verduidelijking. En ik luister goed naar mijn collega bestuurders die doordrenkt zijn met de juiste kennis. Als bestuurder ben je (ik) niet overal expert in. Dat is een van de redenen dat een bestuur uit meer dan 1 persoon bestaat. Stukken over Pensioenbeleid en Communicatie liggen dan weer wél in mijn straatje. 

We vergaderen zoals zovelen digitaal. Zelf ben ik meer van de fysieke vergaderingen. Discussies verlopen soepeler als je bij elkaar aan tafel zit. Helaas is digitaal nu eenmaal de realiteit en we passen ons ook prima aan moet ik zeggen. De ‘etherdiscipline’ zit er goed in.

Allereerst de dekkingsgraad van eind maart 2020, die was gedaald tot 90,2%. Eind februari was de dekkingsgraad nog 97,5%. Een flinke daling dus. De reden laat zich makkelijk raden: de pandemie die de wereld sinds maart plaagt heeft grote impact gehad op de maatschappij en financiële markten. We hebben te maken met een wereldwijde ‘lock-down’. Zo zie je maar: Hadden we in maart nog een herstelplan ingediend waaruit bleek dat we nog op koers lagen, praten we een kleine maand later over een zware crisis. Wil je de inhoud van het herstelplan zien, dan kun je deze opvragen via onze servicedesk. Daarnaast heeft deze crisis ook effect op de kans op korten

Wat doet het fonds wanneer een crisis zich voordoet? Hier hebben we een financieel crisisplan voor. Meest praktische voorbeeld voortkomend vanuit het crisisplan is het bijeen roepen van het crisisteam. Dit is een afvaardiging van het bestuur, het klantteam en op afroep specialisten van de uitvoerder. Sinds de start van de COVID-19 crisis vergaderen zij wekelijks. We laten ons informeren en bespreken of (tijdelijke) aanpassing van het beleggingsbeleid nodig is. 

Uiteraard vergadert ook het bestuur digitaal. COVID-19 heeft veel aandacht. Tegelijkertijd gaan ook alle andere zaken gewoon door. Zo doen we mee aan een onderzoek van DNB over beleggingen, zitten we in de afrondende fase van het jaarwerk 2019, gaan commissie en bestuursvergaderingen gewoon (digitaal) door en kijken we naar de governance van het bestuur, mede in het licht van IORP-2 en sleutelfunctiehouders. 

Zoals aangegeven houden we jullie in ieder geval maandelijks op de hoogte. Vragen of opmerkingen? Het bestuur gaat graag in gesprek!